موضــوع کتـاب

موحدون
آف‍ری‍ق‍ای‌ ش‍م‍ال‍ی‌ - ت‍اری‍خ‌ - ۶۶۸ - ۵۱۵ق‌.
ان‍دل‍س‌ - ت‍اری‍خ‌ - 668 - 515ق‌.

چکــیده کتـاب

"دولت موحدون "یکی از حکومت‌های مستقل در دوره خلفای عباسی بود که بیش از یک قرن،از ابتدای قرن ششم تا اوایل قرن هفتم، بر غرب سرزمین‌های اسلامی حکومت کرد .خاستگاه این دولت در مراکش بود، اما در اوج قدرت، شمال آفریقا و اندلس نیز در قلمرو آن وارد شد .کتاب حاضر، تحقیقی است درباره تشکیلات سیاسی و نظام حکومتی و تحولات سیاسی دولت "موحدون "که از شش فصل تشکیل شده است .نگارنده در مقدمه کتاب به نقد و بررسی منابع و طرح موضوع می‌پردازد .فصل اول شامل تحولات سیاسی دولت موحدین است که دوره‌های سه گانه اصلی این دولت، یعنی تاسیس، شکوفایی و فروپاشی و سقوط، همراه با بیان ویژگی‌های اساسی هر دوره، بازگو می‌شود .در فصل دوم تشکیلات حزبی موحدین بررسی شده است .مفهوم حزب نزد موحدین، شکل‌گیری تشکیلات حزبی و نقش آن، نحوه آموزش حزبی و نقش و وظیفه آن و تغییرات تمام امور به علت انتقال از مرحله انقلاب به مرحله شکل‌گیری مباحث اصلی این فصل را تشکیل می‌دهند .فصل سوم درباره نظام سیاسی است که نگارنده خط و مشی سیاست دولت را ترسیم و تعیین می‌کند .مباحث اصلی این فصل عبارت اند از :شروط خلافت، نحوه انتخاب خلفا، مراسم بیعت با آنان، القاب و عناوین، نقش درباریان، و اختیارات شوراهای مشورتی و تحولات و تغییرات آن در سه فصل بعدی، تشکیلات اجرایی سیاست‌های کلی نظام سیاسی بررسی شده است . فصل چهارم شامل معرفی سازمان اداری، اعم از مرکزی یا ایالتی است که عبارت اند از :وزارت، دیوان انشاء، برید، اداره امور نظامی و مالی، و انتخاب والیان و اختیارات آنان .فصل پنجم به تشکیلات دینی و قضایی اختصاص یافته مشتمل است بر بررسی منابع احکام، سازمان‌های صدور، اجرای احکام و نظارت بر آن‌ها، دستگاه‌های قضایی، شورا، دادگستری، دادرسی، حسبه، اقامه نماز و امور مربوط به آن مانند امامت، خطبه و اذان در فصل ششم نیز تشکیلات نظامی موحدین بررسی شده که شامل این موضوعات است :سازمان‌های ارتش، فرماندهی، تجهیزات و تاکتیک‌های جنگی، نظم، سازماندهی، نقشه، ناوگان دریایی و سایر مقولات مربوط به ارتش .در خاتمه کتاب نتایج بررسی‌های یاد شده آورده شده است .فهرست منابع و نمایه اسامی در پایان کتاب آمده است .